کودک کار کیست؟ این سؤالی است که شاید بارها در خیابان‌ها، کارگاه‌ها یا حتی فضای مجازی شنیده باشید. کودک کار به کودکی گفته می‌شود که به جای لذت بردن از دوران کودکی، بازی و تحصیل، به دلیل شرایط سخت زندگی مجبور به انجام کارهای طاقت‌فرسا و اغلب خطرناک می‌شود. این کودکان، که باید در کلاس‌های درس یا زمین‌های بازی باشند، به دلیل فقر، مشکلات خانوادگی یا فشارهای اجتماعی، درگیر مشاغلی می‌شوند که نه تنها جسم و روان آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه آینده‌ای مبهم و پرچالش برایشان رقم می‌زند. در این مقاله، با تعریف دقیق کودک کار، علائم شناسایی این کودکان، دلایل وقوع این پدیده، چالش‌های قانونی در ایران و راهکارهای حمایتی آشنا خواهید شد. هدف این است که با آگاهی از مشکلات کودکان کار، بتوانیم گامی مؤثر در جهت حمایت از کودکان کار برداریم و به بهبود شرایط آن‌ها کمک کنیم.

تعریف کودک کار: کودکی که باید تحصیل کند، نه کار!

کودک کار کیست؟ طبق تعریف سازمان بین‌المللی کار (ILO)، کودک کار به فردی زیر ۱۸ سال گفته می‌شود که به دلیل شرایط اقتصادی، اجتماعی یا فرهنگی، درگیر فعالیت‌های اقتصادی زیان‌آوری می‌شود که سلامت جسمی، روانی یا اجتماعی او را به خطر می‌اندازد. این کودکان اغلب به جای تحصیل، مجبور به انجام کارهایی می‌شوند که با سن و توانایی‌هایشان سازگار نیست. کار کودک می‌تواند شامل فعالیت‌هایی مانند دست‌فروشی، زباله‌گردی، کار در کارگاه‌های زیرزمینی یا حتی فعالیت‌های مجازی مثل تولید محتوا برای شبکه‌های اجتماعی باشد.

کودکان کار در دنیای امروز

کودکان کار در سراسر جهان، از کشورهای در حال توسعه تا جوامع پیشرفته، وجود دارند. طبق گزارش سازمان بین‌المللی کار، بیش از ۱۶۰ میلیون کودک کار در جهان مشغول به کار هستند، که حدود ۷۳ میلیون نفر از آن‌ها در مشاغل خطرناک فعالیت می‌کنند. این آمار نشان‌دهنده عمق فاجعه‌ای است که کودکان کار با آن مواجه‌اند. در دنیای مدرن، شکل کار کودک تغییر کرده است. اگر در گذشته کودکان کار بیشتر در خیابان‌ها یا کارگاه‌ها دیده می‌شدند، امروزه برخی از آن‌ها در فضای مجازی به عنوان ابزار تولید محتوا مورد بهره‌کشی قرار می‌گیرند. این کودکان، چه در خیابان و چه در دنیای دیجیتال، از حقوق کودک محروم‌اند و در معرض آسیب‌های جسمی و روانی متعددی قرار دارند.

علاوه بر این، کودکان کار در کشورهای در حال توسعه مانند ایران، هند و بنگلادش بیشتر در معرض مشاغل سنتی مانند کشاورزی، کار در کارگاه‌های کوچک یا فروشندگی خیابانی هستند. در مقابل، در کشورهای توسعه‌یافته، ممکن است کودکان کار در مشاغل غیررسمی مانند توزیع مواد یا فعالیت‌های آنلاین غیرقانونی درگیر شوند. این تفاوت‌ها نشان‌دهنده تأثیر فرهنگ و اقتصاد بر نوع کار کودک است. با این حال، در همه موارد، این کودکان از حق طبیعی خود برای رشد، آموزش و امنیت محروم می‌شوند.

چه ویژگی‌هایی کودک را به کار کشانده است؟

کودک کار معمولاً دارای ویژگی‌های خاصی است که او را از سایر کودکان متمایز می‌کند. این ویژگی‌ها شامل موارد زیر است:

• سن پایین: اکثر کودکان کار بین ۵ تا ۱۷ سال سن دارند و اغلب در سنینی هستند که باید در حال یادگیری و رشد باشند.
• فقدان حمایت خانوادگی: بسیاری از این کودکان از خانواده‌های بدسرپرست یا بی‌سرپرست هستند، جایی که والدین به دلیل اعتیاد، بیماری یا فقر نمی‌توانند از آن‌ها حمایت کنند.
• کارهای زیان‌آور: کودکان کار معمولاً در مشاغلی مشغول‌اند که برای جسم و روان آن‌ها خطرناک است، مانند زباله‌گردی یا کار در محیط‌های صنعتی.
• محرومیت از تحصیل: یکی از بارزترین ویژگی‌های کودکان کار، عدم دسترسی به آموزش است که چرخه فقر را برای آن‌ها دائمی می‌کند.

این ویژگی‌ها تنها بخشی از داستان هستند. بسیاری از کودکان کار در معرض سوءاستفاده‌های جسمی، عاطفی و حتی جنسی قرار دارند. این کودکان اغلب در محیط‌هایی کار می‌کنند که هیچ نظارتی بر آن‌ها وجود ندارد، و این موضوع آن‌ها را در برابر خطرات بیشتری قرار می‌دهد. برای مثال، کودکان زباله‌گرد ممکن است در معرض مواد شیمیایی خطرناک یا بیماری‌های عفونی باشند، در حالی که کودکان دست‌فروش در خیابان‌ها با خطر تصادف یا خشونت مواجه‌اند.

علائم کودک کار و شناسایی این کودکان در جامعه

شناسایی کودکان کار در جامعه می‌تواند اولین گام برای حمایت از کودکان کار باشد. این کودکان اغلب در مکان‌های عمومی مانند خیابان‌ها، بازارها یا حتی شبکه‌های اجتماعی دیده می‌شوند. اما چگونه می‌توان آن‌ها را تشخیص داد؟

نشانه‌های جسمی و روانی کار کودک

کودکان کار معمولاً نشانه‌های جسمی و روانی مشخصی از خود بروز می‌دهند که نتیجه شرایط سخت زندگی و کارشان است:

• نشانه‌های جسمی: سوءتغذیه، خستگی مزمن، آسیب‌های پوستی (به‌ویژه در کودکان زباله‌گرد)، آرتروز یا مشکلات اسکلتی به دلیل حمل بارهای سنگین، و عفونت‌های ریوی از جمله شایع‌ترین مشکلات جسمی این کودکان هستند. برای مثال، کودکی که ساعت‌ها در معرض آفتاب یا سرما کار می‌کند، ممکن است دچار مشکلات پوستی یا تنفسی شود.
• نشانه‌های روانی: اضطراب، افسردگی، احساس طردشدگی اجتماعی، و کاهش اعتماد به نفس از جمله تأثیرات روانی کار کودک است. این کودکان اغلب به دلیل قرار گرفتن در معرض خشونت و سوءاستفاده، دچار اختلالات روانی می‌شوند. برای مثال، کودکی که در خیابان مورد تحقیر یا آزار قرار گرفته، ممکن است دچار ترس‌های مزمن یا رفتارهای پرخاشگرانه شود.

علاوه بر این، کودکان کار ممکن است لباس‌های کهنه یا نامناسب بپوشند و ظاهری خسته و ژولیده داشته باشند. این نشانه‌ها می‌توانند به ما کمک کنند تا این کودکان را در جامعه شناسایی کرده و برای حمایت از کودکان کار اقدام کنیم.

تأثیرات منفی کار کودک بر رشد اجتماعی و روانی

کار کودک تأثیرات عمیقی بر رشد اجتماعی و روانی کودکان دارد. این کودکان به دلیل ورود زودهنگام به دنیای بزرگسالان، فرصت تجربه کودکی، بازی و تعاملات اجتماعی سالم را از دست می‌دهند. برخی از مهم‌ترین تأثیرات منفی عبارت‌اند از:

• محرومیت از بازی و خلاقیت: طبق نظریه‌های روان‌شناسی، بازی نقش مهمی در رشد شناختی و عاطفی کودکان دارد. کودکان کار به جای بازی، درگیر کارهای سخت و تکراری هستند که خلاقیت آن‌ها را سرکوب می‌کند. برای مثال، کودکی که تمام روز مشغول دست‌فروشی است، فرصتی برای پرورش تخیل یا یادگیری مهارت‌های جدید ندارد.
• اختلال در هویت‌یابی: کودکان کار به جای کشف خود و شکل‌گیری هویت اصیل، در نقش‌هایی که برایشان تعریف شده (مانند کارگر یا تولیدکننده محتوا) گرفتار می‌شوند، که می‌تواند به بحران هویت منجر شود.
• مشکلات اجتماعی کودکان کار: این کودکان اغلب از جامعه طرد شده و با تحقیر و تبعیض مواجه می‌شوند، که به انزوا یا رفتارهای پرخاشگرانه منجر می‌شود. برای مثال، کودکی که به عنوان زباله‌گرد شناخته می‌شود، ممکن است از سوی همسالان خود مورد تمسخر قرار گیرد و احساس حقارت کند.

این تأثیرات بلندمدت می‌توانند آینده کودکان کار را به شدت تحت تأثیر قرار دهند، به‌طوری که بسیاری از آن‌ها در بزرگسالی نیز با مشکلات روانی و اجتماعی دست‌وپنجه نرم می‌کنند.

چرا کودکان به کار کشیده می‌شوند؟ عوامل اجتماعی و اقتصادی

درک دلایل به وجود آمدن کودک کار برای یافتن راهکارهای مؤثر ضروری است. کودکان کار معمولاً محصول شرایط اجتماعی و اقتصادی ناعادلانه‌ای هستند که آن‌ها را به سمت کار سوق می‌دهد.

فقر و کمبود منابع در خانواده‌ها

فقر اقتصادی یکی از اصلی‌ترین عوامل ایجاد کودک کار است. خانواده‌هایی که با مشکلات مالی شدید مواجه‌اند، اغلب کودکان خود را برای تأمین معاش به کار می‌گمارند. این کودکان ممکن است برای خرید غذا، لباس یا پرداخت اجاره خانه کار کنند. در ایران، بیش از یک میلیون کودک کار وجود دارد که بسیاری از آن‌ها به دلیل فقر خانواده مجبور به کار شده‌اند. این چرخه فقر نه تنها کودکان، بلکه نسل‌های آینده را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.

برای مثال، در مناطق حاشیه‌نشین شهرهای بزرگ مانند تهران، مشهد و اهواز، خانواده‌های کم‌درآمد به دلیل ناتوانی در تأمین هزینه‌های اولیه زندگی، کودکان خود را به خیابان‌ها می‌فرستند تا از طریق دست‌فروشی یا زباله‌گردی درآمد کسب کنند. این کودکان گاهی روزانه بیش از ۱۰ ساعت کار می‌کنند تا مبلغ ناچیزی به دست آورند که حتی برای نیازهای اولیه کافی نیست.

عدم دسترسی به آموزش و فرصت‌های برابر

یکی از بزرگ‌ترین مشکلات کودکان کار، محرومیت از تحصیل است. نبود دسترسی به آموزش رایگان یا باکیفیت، کودکان را از فرصت‌های برابر محروم می‌کند. در بسیاری از موارد، خانواده‌ها به دلیل هزینه‌های بالای تحصیل یا نیاز فوری به درآمد، کودکان را از مدرسه خارج کرده و به کار وامی‌دارند. این موضوع به‌ویژه در مناطق حاشیه‌نشین و میان خانواده‌های مهاجر شایع است.

بر اساس گزارش‌های سازمان‌های بین‌المللی، حدود ۶۰ درصد از کودکان کار در جهان به هیچ نوع آموزش رسمی دسترسی ندارند. در ایران نیز، بسیاری از کودکان کار به دلیل هزینه‌های جانبی تحصیل، مانند خرید کتاب، لباس فرم یا هزینه‌های حمل‌ونقل، از ادامه تحصیل بازمی‌مانند. این محرومیت آموزشی، چرخه فقر را تقویت کرده و شانس این کودکان برای داشتن آینده‌ای بهتر را کاهش می‌دهد.

شرایط زندگی دشوار و فشارهای اجتماعی

شرایط زندگی دشوار، مانند بدسرپرستی، اعتیاد والدین، طلاق یا فوت سرپرست خانواده، از دیگر عواملی هستند که کودکان را به سمت کار کودک سوق می‌دهند. در برخی موارد، گروه‌های مافیایی یا استثمارگر از این شرایط سوءاستفاده کرده و کودکان را به کارهایی مانند زباله‌گردی یا دست‌فروشی وادار می‌کنند. فشارهای اجتماعی مانند تبعیض قومیتی یا مهاجرت نیز می‌تواند کودکان را به سمت کار سوق دهد، به‌ویژه در میان کودکان مهاجر که در ایران حدود ۳۷.۵ درصد از کودکان کار را تشکیل می‌دهند.

برای مثال، کودکان مهاجر از کشورهایی مانند افغانستان و پاکستان که به ایران آمده‌اند، به دلیل مشکلات اقامتی، تبعیض و فقدان حمایت اجتماعی، بیشتر در معرض کار کودک قرار دارند. این کودکان اغلب در مشاغل غیررسمی و خطرناک مانند زباله‌گردی یا کار در کوره‌های آجرپزی مشغول می‌شوند.

علاوه بر این، فشارهای اجتماعی مانند انگ‌زنی به کودکان کار یا خانواده‌هایشان، می‌تواند این کودکان را منزوی‌تر کرده و آن‌ها را به ادامه کار در شرایط سخت‌تر وادار کند. جامعه‌ای که این کودکان را طرد می‌کند، ناخواسته به تداوم چرخه کار کودک کمک می‌کند.

کودکان کار در ایران و چالش‌های قانونی

ایران نیز مانند بسیاری از کشورهای در حال توسعه با معضل کودک کار دست‌وپنجه نرم می‌کند. با وجود قوانین موجود، چالش‌های متعددی در این زمینه وجود دارد.

قوانین و مقررات مربوط به کار کودک

در ایران، ماده ۷۹ قانون کار، به‌کارگیری افراد زیر ۱۵ سال را ممنوع کرده است. همچنین، کارگران ۱۵ تا ۱۸ سال به عنوان «کارگر نوجوان» شناخته شده و باید تحت آزمایش‌های پزشکی قرار گیرند. علاوه بر این، ایران پیمان‌نامه حقوق کودک و مقاوله‌نامه ۱۸۲ سازمان بین‌المللی کار را امضا کرده که بر حذف بدترین اشکال کار کودک تأکید دارد. با این حال، اجرای این قوانین با چالش‌هایی مواجه است، از جمله:

• عدم نظارت کافی: نبود نظارت مؤثر بر کارگاه‌ها و مشاغل غیررسمی باعث شده که کودکان کار همچنان در معرض استثمار قرار گیرند.
• شکاف‌های قانونی: قوانین موجود به‌طور کامل به مسائل کودکان کار مهاجر یا کودکان درگیر کارهای مجازی رسیدگی نمی‌کنند.
• نبود حمایت‌های اجتماعی کافی: فقدان برنامه‌های حمایت اجتماعی برای خانواده‌های نیازمند، کودکان را به سمت کار سوق می‌دهد.

علاوه بر این، قوانین موجود در ایران به‌طور خاص به وضعیت کودکان مهاجر یا کودکان درگیر کارهای غیررسمی مانند زباله‌گردی توجه کافی ندارند. این شکاف‌های قانونی باعث شده که بسیاری از کودکان کار همچنان در شرایط ناامن به کار خود ادامه دهند.

میزان و انواع کارهایی که کودکان در ایران انجام می‌دهند

کودکان کار در ایران در مشاغل مختلفی مشغول‌اند، از جمله:

• کار خیابانی: دست‌فروشی، پاک کردن شیشه خودروها، و گلفروشی. این مشاغل معمولاً در معرض دید عموم هستند و کودکان را در برابر خطرات خیابانی مانند تصادف یا سوءاستفاده قرار می‌دهند.
• زباله‌گردی: حدود ۴۰۰۰ کودک کار در تهران به زباله‌گردی مشغول‌اند. این کودکان در معرض بیماری‌های عفونی و آسیب‌های جسمی قرار دارند.
• کار در کارگاه‌ها: فعالیت در کارگاه‌های زیرزمینی، خیاطی، آجرپزی یا تولیدی‌ها که اغلب بدون نظارت انجام می‌شود.
• کار مجازی: برخی کودکان به عنوان ابزار تولید محتوا در شبکه‌های اجتماعی مورد استفاده قرار می‌گیرند، مانند کودکان اینفلوئنسر که تحت فشار خانواده یا مدیران برای تولید محتوا کار می‌کنند.

این مشاغل نه تنها خطرناک‌اند، بلکه مانع از رشد سالم و دسترسی به حقوق کودک می‌شوند. طبق گزارش‌ها، حدود ۷۰,۰۰۰ کودک کار در تهران وجود دارد که اکثراً اتباع خارجی هستند. این آمار تنها بخشی از واقعیت را نشان می‌دهد، زیرا بسیاری از کودکان کار در مناطق دورافتاده یا روستایی ثبت نمی‌شوند.

پاسخ به معضل کار کودک: راهکارها و اقدامات حمایتی

برای حل معضل کودک کار، نیاز به اقدامات هماهنگ در سطوح مختلف وجود دارد. از نقش دولت گرفته تا سازمان‌های خیریه و جامعه مدنی، همه باید دست به دست هم دهند تا حمایت از کودکان کار به یک واقعیت تبدیل شود.

نقش دولت و سازمان‌های بین‌المللی در حمایت از کودکان کار

دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی نقش کلیدی در کاهش کار کودک دارند. سازمان بین‌المللی کار از سال ۲۰۰۲ روز جهانی مقابله با کار کودک را راه‌اندازی کرده و شعارهایی مانند «اکنون اقدام شود: کار کودکان پایان یابد» را ترویج می‌دهد. در ایران، سازمان بهزیستی با ایجاد ۳۷ مرکز شبانه‌روزی برای کودکان کار تلاش‌هایی انجام داده و سالانه حدود ۶۰۰۰ کودک را پذیرش می‌کند. این مراکز به عنوان پناهگاه‌های کودکان عمل کرده و خدماتی مانند آموزش، مشاوره و حمایت‌های مالی ارائه می‌دهند.

با این حال، نیاز به سیاست‌گذاری‌های قوی‌تر و بودجه بیشتر برای حمایت اجتماعی از این کودکان احساس می‌شود. دولت می‌تواند با اجرای برنامه‌های زیر به کاهش کار کودک کمک کند:

• افزایش بودجه آموزشی: ارائه آموزش رایگان و باکیفیت برای همه کودکان، به‌ویژه در مناطق محروم.
• نظارت بر مشاغل غیررسمی: ایجاد تیم‌های نظارتی برای جلوگیری از به‌کارگیری کودکان کار در کارگاه‌های زیرزمینی یا خیابان‌ها.
• حمایت از خانواده‌های کم‌درآمد: ارائه کمک‌های مالی و اجتماعی به خانواده‌ها برای کاهش نیاز به کار کودک.

سازمان‌های بین‌المللی مانند یونیسف و سازمان بین‌المللی کار نیز می‌توانند با ارائه کمک‌های فنی و مالی به دولت‌ها، به کاهش کار کودک کمک کنند.

خیریه‌ها و مؤسسات حمایت از کودکان کار

سازمان‌های خیریه و غیردولتی نقش مهمی در حمایت از کودکان کار ایفا می‌کنند. این مؤسسات با ارائه خدماتی مانند آموزش رایگان، مراقبت‌های بهداشتی و مشاوره روان‌شناختی، به بهبود شرایط کودکان کار کمک می‌کنند. برخی از اقدامات این مؤسسات شامل موارد زیر است:

• برنامه‌های آموزشی: ارائه کلاس‌های سوادآموزی و مهارت‌آموزی برای کودکان کار تا بتوانند از چرخه فقر خارج شوند. برای مثال، برخی مؤسسات کلاس‌های خیاطی، کامپیوتر یا زبان خارجی برگزار می‌کنند تا کودکان مهارت‌های کاربردی بیاموزند.
• حمایت‌های مالی: کمک به خانواده‌های نیازمند برای کاهش فشار اقتصادی و جلوگیری از به‌کارگیری کودکان. این کمک‌ها می‌تواند شامل پرداخت یارانه، تأمین مواد غذایی یا کمک‌هزینه تحصیلی باشد.
• ایجاد پناهگاه‌های امن: فراهم کردن پناهگاه‌های کودکان برای کودکان بی‌سرپرست یا بدسرپرست، جایی که کودکان بتوانند در محیطی امن زندگی کرده و به تحصیل ادامه دهند.

این مؤسسات همچنین با همکاری با سازمان‌های بین‌المللی، می‌توانند پروژه‌های گسترده‌تری را برای حمایت از کودکان کار اجرا کنند، مانند ایجاد مراکز توانمندسازی یا برنامه‌های بازپروری برای کودکان در معرض خطر.

آموزش و آگاهی‌رسانی برای خانواده‌ها و جامعه

یکی از مؤثرترین راهکارها برای کاهش کار کودک، افزایش آگاهی عمومی است. آموزش به خانواده‌ها در مورد حقوق کودک و عواقب کار کودک می‌تواند از به‌کارگیری کودکان جلوگیری کند. برنامه‌های زیر می‌توانند در این زمینه مؤثر باشند:

• کارگاه‌های آموزشی: برگزاری کارگاه‌هایی برای والدین در مورد اهمیت تحصیل و بازی برای کودکان. این کارگاه‌ها می‌توانند در مساجد، مدارس یا مراکز اجتماعی برگزار شوند.
• کمپین‌های اجتماعی: استفاده از رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی برای ترویج حمایت از کودکان کار و کاهش انگ اجتماعی علیه آن‌ها. برای مثال، انتشار داستان‌های واقعی از زندگی کودکان کار می‌تواند احساس همدلی را در جامعه تقویت کند.
• مشارکت جامعه: تشویق افراد به حمایت از کودکان کار از طریق خرید نکردن از آن‌ها و در عوض، کمک به سازمان‌های خیریه یا گزارش موارد استثمار به مقامات.

علاوه بر این، آموزش معلمان و مددکاران اجتماعی برای شناسایی و حمایت از کودکان کار در مدارس و جوامع محلی می‌تواند بسیار مؤثر باشد. این افراد می‌توانند به‌عنوان پل ارتباطی بین کودکان و سازمان‌های حمایتی عمل کنند.

نتیجه‌گیری

کودک کار کیست؟ کودکی که به جای لذت بردن از دوران کودکی، درگیر کارهایی می‌شود که سلامت، آینده و حقوق کودک او را به خطر می‌اندازد. کودکان کار در سراسر جهان، از جمله ایران، با مشکلات کودکان کار مانند سوءتغذیه، محرومیت از تحصیل، و آسیب‌های روانی مواجه‌اند. عوامل اجتماعی و اقتصادی مانند فقر، بدسرپرستی و عدم دسترسی به آموزش، این کودکان را به سمت کار کودک سوق می‌دهد. با این حال، با اقدامات هماهنگ دولت، سازمان‌های بین‌المللی، خیریه‌ها و جامعه، می‌توان به حمایت از کودکان کار کمک کرد و آینده‌ای روشن‌تر برای آن‌ها ساخت. آموزش، آگاهی‌رسانی و ایجاد پناهگاه‌های کودکان از جمله راهکارهایی هستند که می‌توانند چرخه فقر و استثمار را بشکنند. بیایید با هم برای جهانی تلاش کنیم که در آن هیچ کودکی مجبور به کار نباشد و همه کودکان از حقوق کودک خود بهره‌مند شوند.

سوالات متداول

۱- آیا همه کودکان کار به اجبار مشغول کار هستند؟

خیر، همه کودکان کار به اجبار مشغول کار نیستند. برخی از آن‌ها به دلیل شرایط اقتصادی خانواده یا فشارهای اجتماعی، خودشان تصمیم به کار می‌گیرند تا به خانواده کمک کنند. با این حال، بسیاری از آن‌ها تحت فشار گروه‌های مافیایی یا شرایط بد خانوادگی مجبور به کار می‌شوند.

۲- چگونه می‌توان به کودکان کار کمک کرد؟

برای حمایت از کودکان کار، می‌توانید از خرید از آن‌ها خودداری کرده و به جای آن، به سازمان‌های خیریه یا پناهگاه‌های کودکان کمک کنید. همچنین، گزارش موارد استثمار به مقامات و حمایت از برنامه‌های آموزشی برای این کودکان می‌تواند مؤثر باشد.

۳- تفاوت کودک کار با کودکان در معرض کار چیست؟

کودک کار به کودکی گفته می‌شود که به‌طور مستمر درگیر کارهای زیان‌آور است، در حالی که کودکان در معرض کار ممکن است هنوز مشغول کار نباشند، اما به دلیل شرایط اقتصادی یا اجتماعی در خطر ورود به چرخه کار کودک قرار دارند.